نظریه جدید گرانش کوانتومی، نسبیت انیشتین را به چالش می‌کشد. آیا این راهی به سوی نظریه همه چیز بدون نیاز به ابعاد اضافی است؟
فیزیکدانان با ارائه یک چارچوب نوین، بار دیگر امیدها را برای دستیابی به «نظریه همه‌چیز» زنده کرده‌اند؛ هدفی مقدس که دهه‌هاست ذهن برترین دانشمندان را به خود مشغول کرده است. این نظریه جدید که در مجله Reports on Progress in Physics منتشر شده، تلاش می‌کند تا بزرگترین شکاف در فیزیک مدرن، یعنی پیوند میان نظریه گرانش انیشتین و دنیای شگفت‌انگیز مکانیک کوانتومی را پر کند، آن هم بدون توسل به ایده‌های پیچیده‌ای مانند ابعاد اضافی که در نظریه ریسمان مطرح می‌شود.
چالش دیرینه گرانش و کوانتوم
درحالی‌که سه نیروی بنیادی دیگر طبیعت (الکترومغناطیس، هسته‌ای قوی و هسته‌ای ضعیف) با موفقیت در قالب نظریه میدان کوانتومی توصیف شده‌اند، گرانش همواره یک استثنا بوده است. نسبیت عام انیشتین، گرانش را به صورت انحنای فضا-زمان توسط جرم و انرژی توضیح می‌دهد، اما تلاش‌ها برای «کوانتومی کردن» این نظریه، همواره با مشکلات ریاضی بزرگی مانند ظهور بی‌نهایت‌های غیرقابل‌قبول مواجه شده است.
راه‌حلی نوین و ساده‌تر
رویکرد جدید، به جای خمیدگی فضا-زمان، گرانش را از طریق چهار میدان مرتبط به هم توصیف می‌کند که شباهت زیادی به میدان الکترومغناطیسی دارند. این میدان‌ها به جرم واکنش نشان می‌دهند و با یکدیگر و با میدان‌های مدل استاندارد فیزیک ذرات برهم‌کنش دارند. به گفته محققان دانشگاه آلتو فنلاند، این مدل در مقیاس بزرگ، نتایج نسبیت عام را بازتولید می‌کند و در عین حال، اجازه می‌دهد اثرات کوانتومی به شیوه‌ای سازگار وارد شوند.
مزیت بزرگ این نظریه، سادگی آن است. برخلاف بسیاری از مدل‌های رقیب، این نظریه نیازی به ذرات کشف‌نشده، نیروهای جدید یا ابعاد پنهان فضا ندارد. این امر، آزمایش و تأیید (یا رد) آن را، هرچند دشوار، اما ممکن‌تر می‌سازد.
آینده و چشم‌انداز
البته این نظریه هنوز در مراحل اولیه است و باید آزمون‌های سخت‌گیرانه سازگاری و پیش‌بینی را پشت سر بگذارد. تأیید تجربی اثرات گرانش کوانتومی به دلیل ضعف شدید این نیرو، چالشی عظیم است و ممکن است دهه‌ها زمان ببرد. با این حال، این رویکرد جدید، مسیری امیدوارکننده و متفاوت را برای حل یکی از عمیق‌ترین معماهای جهان هستی پیش روی فیزیکدانان قرار داده است؛ مسیری که شاید روزی نشان دهد که درک ما از گرانش، نیازمند بازنگری اساسی است.
